Mariachi, sombrero, tequila, czyli o meksykańskiej gorączce słów kilka

Do napisania tego tekstu zainspirowała mnie moja znajoma, która wyjechała na kilka tygodni do Meksyku. Do tego właśnie Meksyku, który nam się kojarzy.... No właśnie, jak bądź z czym kojarzy Wam się Meksyk???? (o odpowiedzi poproszę w komentarzach).

Dla mnie osobiście, jak słyszę "Meksyk" to do głowy od razu przychodzą...

....mi dwie rzeczy: tequila i wymowa meksykańska. Tequili chyba nikomu nie muszę opisywać, ale tę specyficzną wymowę meksykańską już tak, dla niektórych z Was. Przede wszystkim na hiszpański obecny dziś w Meksyku miał ogromny wpływ język Indian: nahuatl. Nadal jest wiele słów zapożyczonych z tego języka, które mieszkańcy używają na codzień. Ale o tym za chwilę.

Z filologicznego punktu widzenia, meksykańska odmiana języka hiszpańskiego (od używanego na Półwyspie) to:

• występują dwa fonemy: spółgłoska zwartoszczelinowa /t͡s/ (polskie "c") oraz spółgłoskę zwartoszczelinowa dziąsłowa boczna /t͡ɬ/ (jednoczesna wymowa "t" i "l"), na piśmie oddawane odpowiednio za pomocą kombinacji liter tz i tl. 
• Dygraf tl w wyrazie "atlantico" wymawiany jest w Meksyku [a.'t͡ɬan.ti.ko] natomiast w Hiszpanii [ad.'lan.ti.ko]. Podobnie jest z wyrazem Nestle: w Meksyku [nes.'t͡ɬe] zaś w Hiszpanii [nesd.'le].
• Seseo: podobnie jak w innych krajach latynoamerykańskich, litery s, z oraz c przed "i" i "e" wymawiane są identycznie, jako /s/.
• Yeismo (czyt: dżejizmo): w ten sam sposób nie ma różnicy w wymowie y i ll; obie wymawiane jako /ʝ/.
• X: ze względu na fakt, że litera x może oznaczać w Meksyku dźwięki [ks], [gs], [s], [x] oraz [ʃ], występuje znaczna zmienność wymowy różnych słów ją zawierających. Na przykład wyraz "xilófono" bywa wymawiany [si'lofono], [xi'lofono] lub też [ʃi'lofono]; podobnie wyraz "xenofobia" wymawia się jako [kseno'foβia], [seno'foβia] lub [xeno'foβia]. Dla nas najlepszym przykładem jest sama nazwa kraju - Mexico, którą wymawia się (mehiko). 

(źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Meksyka%C5%84ska_odmiana_j%C4%99zyka_hiszpa%C5%84skiego - bo innego nie znalazłam)

Jak widzicie, różnice i ogromny wpływ języków indiańskich (indigenas) powodują "inność" niż standardowy hiszpański używany na północy i w centrum Hiszpanii.  Do tego dochodzi indywidualny styl mówienia i już możemy mieć problemy ze zrozumieniem, czy z dogadaniem się, jeśli mówimy hiszpańskim standardowym. Co do standardu, to wiadomo dla każdego hispanohablante standard jest inny :) Co jest zrozumiałe. Ale ja tu nawiązuję do RAE (Real Academia Espanola), która czuwa nad poprawnością i jednością języka hiszpańskiego.

Również jeśli chodzi o meksykanizmos (czyli słownictwo meksykańskie), to jest ich bardzo wiele. Do najbardziej znanych należą: 

• cuate - amigo (przyjaciel)
• chavo - muchacho, chico (chłopiec, chłopak)
• chela - cerveza (piwo)
• camion - autobus (autobus)
• bolsa - bolso femenino (torebka damska)
• jitomate - tomate rojo (pomidor)
• lana - dinero (pieniądze)
• mande - digame(słucham)
• vieja - mujer (kobieta)
• wiecej tutaj: ejemplos de mexicanismos - 3 strony

Pozwolę sobie zacytować moją znajomą Polkę, która tak mówi o swoim tam pobycie:

"Standard zycia jest nizszy niz w polsce, jest bieda i to widac, ale nie zraza mnie to, wrecz przeciwnie. Zycie jest bardziej spokojne, nie ma pospiechu, wszystko jest proste i nieskomplokowane, jakby czas sie zatrzymal. Architektura mi sie poodoba, ryneczki z lokalnymi potrawami sa urocze."

I ogólnie, że chyba żyć tam by nie mogła, za dużo różnić między Europą i tamtym światem. Podobną opinię słyszałam niedawno w samolocie. Czy zgadzacie się z tym? Czy byliście już kiedyś w Meksyku? Chętnie poczytam o Waszych wrażeniach.

Jeśli ktoś chciałby poczytać sobie, co aktualnie dzieje się w Meksyku to najlepiej tutaj terra.com.mx Poza tym warto poczytać  jakieś przewodniki, czy po prostu wejść na stronę turystyki w Meksyku

Nawiązując do meksykańskiej gorączki, to coś w tym jest, uważam, bo Meksyk przeważnie kojarzy nam się z temperamentem, latynosami, słońcem, ciepłem, muzyką. W google.es można wśród "imagenes" odnaleźć takie fotosy jak:

główny plac w Ciudad de Mexico - Zocalo

ruiny Majów

ruiny Calakmul

Guadalajara - miasto w Meksyku

wybrzeże Cancun

oficjalną mapę Meksyku

...czy też ciekawą mapę Meksyku z ludnością meksykańską, która mieszka w USA.

 Jak również możecie też natrafić np. na oficjanych stronach o Meksyku na escudo  (herb) de Mexico, w którym kryją się symbole powstania tego państwa. Legenda o założeniu dzisiejszego Miasta Meksyk brzmi tak:

"Aztekowie przybyli do rejonu Doliny Meksykańskiej w XIII w. Wg legendy założyli Tenochtitlán ("Miejsce Najwyższego Kapłana Tenocha") po długiej wędrówce, która zakończyła się dopiero po wskazaniu odpowiedniego miejsca do osiedlenia się przez boga Huitzilopochtli. Znakiem danym przez Huitzilopochtli był orzeł z wężem w szponach, który usiadł na kaktusie położonym na jednym z wysepek jeziora Texcoco. Od tego miejsca miał swój początek wziąć Tenochtitlán, który bardzo szybko się rozwijał, a jego mieszkańcy zagospodarowywali kolejne wysepki i bagna położone na rozległym jeziorze. Administrowanie miastem odbywało się poprzez lokalne gminy-wspólnoty (tzw. calpulli), które dysponowały wspólną ziemią i szkołami." 

 A escudo de Mexico załączam poniżej:

Escudo de Mexico

Taki jest właśnie Meksyk, jaki ja widzę swoimi oczami. Zapomniałam dodać jeszcze o Mariachi, czyli o legendarnej muzyce meksykańskiej. Ale nietylko o tym. Z Meksykiem kojarzy mi się również słynna para malarzy: Frida Kahlo i Diego Rivera. Więcej o nich możecie przeczytać tu  

No i oczywiście serial "La reina del sur", jeśli ktoś nie widział jeszcze (konieczność) to baaaardzo polecam, w sam raz na wakacje. Sama obejrzałam wszystkie 12 odcinków rok temu w wakacje. Serial oparty na świetnej książce hiszpańskiego pisarza, dobrze znanego Arturo Perez Riverte. Odcinki możecie znaleźć na stronie http://www.seriespepito.com/

Ja tymczasem idę marzyć o podróży do tego pięknego kraju.... Może już czas? Czas już????? Może kiedyś...


Do następnego postu :)


Un saludo!